GÜNCEL HABERLER
GÜNCEL HABERLER
cedid ordusu
Nizâm-ı Cedîd Ordusunun lağv edilmesi Osmanlı Coğrafyasında elem ve korkuya neden olarak bir devre damgasını vuran “Patrona Halil” ayaklanmasından 77 yıl sonra ortaya çıkarak, daha vahim neticeler
5.6.2022
55 tıklama
Nizâm-ı Cedîd Ordusunun lağv edilmesi 

Osmanlı Coğrafyasında elem ve korkuya neden olarak bir devre damgasını vuran “Patrona Halil” ayaklanmasından 77 yıl sonra ortaya çıkarak, daha vahim neticeler doğuran Kabakçı ihtilâlinden üç gün sonra Osmanlı’nın en modern ordusu, kurucusu III. Selim Hân tarafından lağv edildiğinde takvimler 28 Mayıs 1807’yi gösteriyordu.

Sultân III. Selim Hân’ı bu karara sürükleyen gelişmeler şöyle olmuştu. Son Alman ve Rus savaşında büyük sıkıntı çeken Sultân, 9 Ocak 1792 Yaş Antlaşmasının hemen ardından başta ordunun disiplin altına alınması İçin devletin bütün kurumlarını kapsayan bir ıslahat hareketine girişti. Bunu devletin ölüm-kalım meselesi olarak görüyordu ve durum gerçekten öyleydi.

Fakat ülkelerini hâlâ; gelişen ve güçlenen Almanya, İngiltere, Fransa, Rusya Devletleri karşısında abartarak ve öğünerek çok üstün gören halk ile devlet adamlarının çoğu radikal ıslahata karşıydılar. Az sayıda devlet adamı ise inandıkları İçin değil, yaranmak için padişahın kararını benimsemiş gibi gözüküyorlardı.

Buna rağmen III. Selim Hân 24 Şubat 1793’te ülke içinde büyük yenilikleri başlatarak Nizâm-ı Cedîd’i ilân etti. Önce 12 bin kişilik modern piyâde birlikleri kurulma kararı alınarak, ilk Nizâm-ı Cedîd askeri oluşturuldu. Ardından, modern topçu, humbaracı, lağımcı, arabacı birlikleri kurulmaya başlandı.

Devletin diğer kurumlarının da yeniden yapılandırılması anlamında başlatılan Nizâm-ı Cedîd hareketi, önemli reformlar gerçekleştirmiş olmakla beraber, memnun olmayan bir yeniçeri ve ulemâ kesiminin de ortaya çıkmasına vesile olmuştu.

Hele de Nizâm-ı Cedîd’in Rumeli’de de uygulanması teşebbüsü, âyan takımının genel direnişiyle karşılaşınca başarısızlıkla sonuçlandı.

Rus savaşı sebebiyle ordunun 12 Nisan 1807 tarihinde İstanbul’dan hareketinden kısa bir süre sonra, Sadâret Kaymakamı Köse Musa Paşa’nın kışkırtmasıyla, İstanbul Boğazını korumakla görevli yeniçeri yamakları isyan ettiler. Başlarına da Kastamonulu Kabakçı Mustafa diye birini geçirdiler.

Askere; yeni elbiselerden dolayı gâvur diyecek kadar ileri giden büyük bir ilmiye sınıfını da arkasına aldılar. III. Selim Hân tarafından büyük şefkat gören Veliaht Şehzâde IV. Mustafa ile Şeyhülislâm Ataullah Efendi’nin teşvikiyle harekete geçen yamaklar, Boğaz Nâzırı ve eski dışişleri bakanlarından Mahmut Râif Efendiyi parçaladılar.

Yetmedi, komutanları olan Halil Ağa’yı da parçaladıktan sonra Büyükdere’de toplanarak Köse Musa Paşa’dan emir beklemeye başladılar.

Musa Paşa önce; Rus Savaşına katılmayan ve İstanbul’u korumakla görevli Nizâm-ı Cedîd askerlerine kışlalarından çıkmamaları talimâtını verdi. Sonra, kurtarıcı edâsıyla Selim Hân’a dönerek, çapulcuları tepelemek için Bostancı’lar yeter diyerek kirli oyununa devam etti.

Öyle ki, III. Selim isyanın gelişmesiyle ilgili olarak kendisine verilen yanıltıcı bilgilerle aldatılmaktaydı. Kabataş’a ulaşan âsiler, kendilerini imha etmek isteyen topçubaşının yine Musa Paşa tarafından engellenmesiyle Sultânahmet meydanına kadar geldiler.

Bu arada sayıları, ayak takımının katılımıyla 10 bini bulan âsiler, Köse Musa Paşa’nın kendilerine ilettiği listeyi Topkapı Sarayına yolladılar. İçinde Nizâm-ı Cedîd’in önde gelen kişilerinin adları bulunan liste idamları istenmek üzere III. Selim’e geldiğinde, etrafındaki hâinlerin yanıltmasıyla emrindeki Nizâm-ı Cedîd askerini kullanma fırsatı bulamayan III. Selim tarafından onaylandı.

Yine kendisine birtakım telkinlerle, aynı gün yâni 28 Mayıs 1807’de Nizâm-ı Cedîd’i lağv ettirdiler. Bu da isyanın bastırılmasına yetmedi. İsyanı hazırlayan Köse Musa Paşa ile Şeyhülislâm Topal Ataullah Efendi, tahtında kalırsa kendilerini temizleyeceklerine inandıkları 18 yıl, 1 ay, 22 gündür koca imparatorluğu yöneten Selim Hân’ı hazırladıkları fetvâ ile tahtından indirdiler.

Baştan beri isyanı destekleyen, III. Selim’e ve Nizâm-ı Cedîd’e karşı her işte rol oynayan IV. Mustafa tahta geçirildi. İsyan bu şekilde sonuçlandıktan sonra sadâret kaymakamı, şeyhülislâm, kazaskerler ile Kabakçı Mustafa dahil olmak üzere bütün ocak yöneticileri kendilerinden bu isyan sebebiyle hesap sorulmayacağına dair bir senet istedi.

31 Mayıs’ta, “hüccet-i şer‘iyye” adlı senet tanzim edilerek kendilerine verildi. Ancak, III. Selim’i tekrar tahta geçirmek üzere harekete geçen Alemdar Mustafa Paşa’nın müdâhalesinde III. Selim şehid edildiyse de zorbaların tamamı temizlendi ve 28 Temmuz 1808’de II. Mahmud’un tahta çıkarılması sağlandı. (II. Mahmud 1826’da, savaş meydanlarından kaçan, zorbalık yapıp etrafa korku salan, çarşı pazardan haraç toplayan yeniçerileri kışlalarıyla birlikte tarihe gömmüştür.)

II. Mahmud’un tahta çıkarılmasından on beş gün önce Alemdar Mustafa Paşa’nın 80 kadar süvariyle yolladığı Pınarhisar âyanı Ali Ağa, şehit ettikleri Mahmud Raif Efendi’nin yerine kendisini Boğaz Nâzırı ilân eden Kabakçı Mustafa’yı Sarıyer’de ortadan kaldırdı.

Böylelikle, devletin çağın gelişmelerine ayak uyduracak bir şekilde kendini ıslah etme gibi bir büyük fırsatı önleyen bu isyan, büyük bedeller ödenmesine rağmen söndürülmüş oldu. Allah (c.c.) devletimize ve milletimize zevâl vermesin inşaallah..
GÜNCEL HABERLER
Ankara’da Kazakistan Büyükelçimizin resepsiyonuna Dağıstan Türkleri ve Halkları Derneğinin düzenledi Dumlupınar Üniversitesi’nin Akademik yılı açılışı Bağcılar Belediye Başkanı Sayın Abdullah Özdemir b Türk Devletler Teşkilatı Genel Sekreteri Sayın Kub Başkanımız Hakan Fidanla bir araya geldi Türkmenistan Ülke Başkanımız Hamdi Özcan Kafkas Vakfı Yöneticilerinden Alper İrfan Bay Kar Evghenia Gutul Hamımefendi ile Gagauz’ya ve Türk D K.K.T.C. Disisleri Bakanımz Sayın Tahsin Ertugrul Turk Devletler Teskilatı Genel Sekreteri Sayin Kub Dunya Turk is Konseyinde Disisleri bakanimizla Bir Ankara da dost ve kardes Turkmenistan Buyukelcilig Finlandiya Parlamenterlerinden Somali li kardesim Finlandiya Parlamenterlerinden Somali li kardesim Enver Pasa ve Turan birligi 100 yasinda İstanbul Turkmenistan bas konsolosu Muratgeldy Sey Kutsal kitabimiz Kurani Kerim i yakma tesebbusunde Suriye Türkmenleri Federasyonunu 3. Olağan Kongres Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan Beyefe Türkmenistan’ımızın İstanbul Başkonsolosu Sayın Mu Bosna-Hersek’imizden Aliya İzzetbegoviç’in komutan Türk Dünyası Uzmanı, strateji ve yönetim uzmanı E. Suriye Türkmenleri Derneğimizin açılışı Azerbaycan Sosyal içtimai Birliği Başkanı Sayın Ve Balkanlar ve Türk Dünyası sevdalısı İstanbul Mille TÜDAK yönetimi ziyaretimize geldi Azerbaycan Milli Demokrat Partisi Genel Başkanı K Yakutistan ve Tuva Cumhuriyetinden gelen kıymetli Genel Başkanımız Paris Büyük elçimizi ziyaret etti Genel Başkanımız Paris de ziyaretlerde bulundu. Azerbaycan Milli Demokrat Partisi Genel Başkanı K Çadırımızda Güzel Dostları Ağırladık. Türk Dünyası Olarak Malazgirt deyiz Özbekistan milletvekillerinden aynı zamanda yazar Doğu Türkistan Bağımsızlık hareketi lideri Ümit Ha Romanya’da muhtar bölge Sekel Türklerinin yoğun ya Budapeşte’de Türk Dünyası olarak Türk Devletleri T Prof. Dr. İlyas Topsakal Hocamızla bugün Macarista Türk Dünyası Turan Kurultayı için Budapeşte’de Kah Kıbrıs ve Türk Dünyasını konuştuk Karadağ’da Rozaje’de bulunan Osmanlı-Türk Şehitliğ Demokratik Türk Partisi milletvekillerinden ve Sağ Başmüftümüz Dr. Mustafa Hacı Hocamızla Bölge günde Azebaycan Milletvekilimiz Erşad Bey ve Azerbaycanl Finlandiya Uygur Türkleri Derneği Başkanı Kurban b Katar Ülke Başkanımız olarak atanmıştır. Kırgızistan’ımızın senaristlerinden Sharshenbai A Gence Başkonsolosumuz Zeki Öztürk Beyefendi’yi ziy Azerbaycan’ımızın Gence Vilayetinde Yaylaq Festiva TDT Genel Sekreter Yardımcısı Mirvahid Azimov Türkiye Eğitim Gönüllüleri Derneği Genel Başkanı D Dünyasını değiştiren İskeçe Müftümüz Ahmet Mete’ye Genel Başkanımız Dr. Sadık Ahmet’i kabri başında Dostluk Eşitlik ve Barış Partisi’ni Onursal Başkan Gümülcine Türk Birliği Ziyaretimiz. Bursa Türk dünyası Spor etkinliklerinden Koca yayla Türk Dünyası Şölenindeyiz. Prof. Dr. Mehmet Şükrü Güzel Hocamız bugün merkezi TÜRK DEVLETLER TEŞKİLATI Genel Sekreter Yardımcısı Taşkent Büyükelçisi Sayın Dr. Olgan Bekar ı makamı Buhara Zaripov Botir Komilovich Bey Harezm Bölgesi Vali Uygar Oral Öztürk ve Türk Düny Taşkent Vali Yardımcısı ile görüşmemiz. Bağcılar Belediye Başkanı Abdullah Özdemir Bey’i m Batı Trakya Türklerinin efsane lideri şehidimiz Dr Ankara’da Tarım ve Orman Bakanımız Vahit Kirişçi B DEİK Tacikistan İş Konseyi Başkanı Kıymetli Kardeş Doğu Türkistan a Bakış çalıştayı Halit Kanak Adana şube iftar yemeğimizi gerçekleştirdik Türk Dünyası Araştırmalar Enstitümüzün Başkanı Pro Türk Dünyası Belediyeler Birliğini ziyaret Türk Dünyası Derneğinin Geleneksel İftar Yemeği Genel Başkanımız Hemşehrileri ile iftarda bir aray Napolyon Bonapart ın Mısır dan kovulması Irak Türkleri Derneği Başkanı sayın Mithat İbrahim cedid ordusu Mahtumkulu Firaği’yi anmak Genel başkanımız Kırgızistanda Matbaayi Osmanliya Sokmadı dediler. mat Afkanistanda Yeni Dönem Osmanlı da Habeşistan Eyaleti ve Doğu Afrika Osmanlı'da Habeşistan Eyaleti ve Doğu Afrika Osmanlı'da Habeşistan Eyaleti ve Doğu Afrika
  • GÜNCEL HABERLER TÜMÜ
Toplam: 85 Kayıt Bulunmaktadır
Türk Dünyası Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği 2022 Tüm Hakları Saklıdır